Jakie nowe ustawy związane z zatrudnianiem cudzoziemców weszły od 1 czerwca 2025 r.?
Od 1 czerwca 2025 r. weszły w życie aż cztery ustawy, które mają znaczący wpływ na przepisy dotyczące zatrudniania cudzoziemców. Są to:
ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia;
ustawa z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej;
ustawa z dnia 24 kwietnia 2025 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw.
Powyższe ustawy zmieniają w dość znaczący sposób polski rynek w zakresie zatrudniania cudzoziemców. Pierwsza z wymienionych ustaw dotyczy bezpośrednio tej kwestii, ale pozostały trzy również mają dość znaczących wpływ na sytuację pracujących w Polsce cudzoziemców oraz obowiązki agencji zatrudnienia.
Pełna elektronizacja postępowania
Jedną z kluczowych zmian jest wprowadzenie pełnej elektronizacji postępowania. Oznacza to, że cała komunikacja z urzędu odbywa się elektronicznie. Służyć temu mają indywidualne Konta w systemie teleinformatycznym, którego obowiązek założenia mają pracodawcy oraz cudzoziemcy. Tą drogą mają być dostarczane wszelkie decyzje, postanowienia czy wezwania.
Uwaga! Wszelkie pisma złożone inaczej niż poprzez indywidualne Konto w systemie informatycznym są nieskuteczne lub pozostawione bez rozpoznania! Ustawa też nie przewiduje zastępczej drogi, np. w wypadku awarii/niedostępności systemu. W takim wypadku konieczne będzie złożenie pisma w terminie przewidzianym w przepisach po przywróceniu dostępności systemu.
Zmiana ta jest znacząca, jednak na tę chwilę nie sposób ocenić, czy faktycznie spełniła swój deklarowany cel, jakim było przyspieszenie postępowania. To okaże się zapewne dopiero na dalszym etapie działania systemu.
Jakie są nowe obowiązki pracodawców w przypadku zatrudniania cudzoziemców?
W ustawie jest przewidzianych wiele obowiązków dla pracodawców, a część z nich jest zupełnie nowa. Na co jako pracodawca zatrudniający cudzoziemców powinieneś zwrócić szczególną uwagę?
jeśli umowa jest w formie obcojęzycznej konieczne jest tłumaczenie na język polski przez tłumacza przysięgłego;
dodany jest obowiązek o możliwości wstąpienia do związku zawodowego;
w umowie z cudzoziemcem uwzględnia się nie tylko wynagrodzenie (jak dotąd), ale także inne warunki np. stanowisko, rodzaj pracy, wymiar czasu pracy, liczbę godzin w tygodniu lub miesiącu;
dodano obowiązek przekazania kopii umowy z cudzoziemcem do organu;
dodano obowiązek dostosowania wynagrodzenia do wynagrodzenia minimalnego oraz do 70% aktualnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia w województwie;
obowiązek przekazania cudzoziemcowi decyzji o wydaniu, zmianie lub uchyleniu zezwolenia na pracę, a także informacji o odmowie wydania zezwolenia na pracę;
Jakie są obowiązki pracodawcy przy zatrudnianiu cudzoziemców w zakresie danych osobowych?
Ustawa wprowadziła dość ważne zmiany w kontekście danych osobowych oraz przechowywania dokumentów cudzoziemca. Wprowadzone zmiany pozwalają na żądanie od cudzoziemców przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ważnego dokumentu pobytowego przed rozpoczęciem pracy, ale także w trakcie niej (dotychczas taka możliwość nie była wskazana w przepisach) oraz na jego dłuższe przechowywanie w trakcie zatrudnienia. Możliwość przechowywanie przewidziana jest na okres zatrudnienia, a następnie okres 2 lat po zakończeniu zatrudnienia (ale np. w przypadku umowy o pracę termin będzie nawet dłuższy).
Pamiętaj o kontrolach i karach grzywny!
Ustawa wprowadziła możliwość niezapowiedzianych kontroli oraz kontroli krzyżowych. Istnieje zatem możliwość przeprowadzenia dwóch kontroli w tym samym czasie (art. 54) przez Państwową Inspekcję Pracy oraz Straż Graniczną. Zwiększono ponadto widełki dla stosowanych kar grzywny. Np. kara za nielegalne powierzenie pracy cudzoziemcowi przewidziana jest w przedziale pomiędzy 3000 zł a 50000 zł, a kto powierza pracę cudzoziemcowi skierowanemu do wykonywania pracy przez podmiot niebędący agencją zatrudnienia, podlega karze grzywny nie niższej niż 6000 zł. Ustawa wprowadziła także zasadę, zgodnie z którą karę wymierza się za jednego cudzoziemca.
Dlatego Zdecydowanie doradzamy, aby dokładnie zapoznać się ze wszystkimi zmianami przepisów związanych z zatrudnianiem cudzoziemców – najlepiej korzystając z dobrze wykwalifikowanej kancelarii prawnej – gdyż te przedstawione powyżej, to zaledwie ułamek wprowadzonych uregulowań.